Thuis

24 jul Thuis

G.d.M.:

Eenmaal thuis volgde de terugslag. Vanuit de islamitische wereld waarin Bertha was opgegroeid, kwam ze in een voor haar volledig vreemde Westerse, streng katholieke omgeving. In mei 1951 al ging zij ter eerste communie.
Intussen was er geen contact meer tussen Bertha en Aminah en Adabi.
De affaire liet bij Bertha diepe emotionele sporen na. Ze kon zich nauwelijks aanpassen en de verhoudingen waren niet bepaald ideaal. Vader Hertogh moest van een karig pensioen rondkomen. De relatie met haar moeder was ronduit slecht, vertelde zij op de radio.
Om het ouderlijk huis te kunnen ontvluchten, trouwde Bertha in april 1956.
De rest van haar leven zouden de gebeurtenissen rondom haar persoon invloed op haar blijven uitoefenen. Aminah heeft zij nooit meer gezien. Die overleed eind jaren vijftig.
Ook Adabi – die in 1954 hertrouwde – heeft zij nooit meer ontmoet, hoewel er veel later wel weer briefcontact is geweest. Adabi overleed in 1988. Bertha, die niet meer over de affaire wil praten, ging wonen in een klein plaatsje in Oost-Nederland.

Reactie van een lezer: Ik heb zojuist eens de tijdlijn gelezen over de “zaak Berta Hertogh” die in de jaren kort na de oorlog zoveel stof deed opwaaien. Ik kom uit Bergen op Zoom, waar Berta Hertogh jarenlang gewoond heeft. Ik ken ook de man met wie zij een ongelukkig huwelijk gehad heeft. Een nogal “dominant” personage. Het was echter verschrikkelijk interessant om eens de precieze achtergrond van haar leven en hoe ze zo van haar ouders gescheiden was geraakt, te lezen! 

Naar aanleiding van deze mail ben ik nog eens gaan zoeken naar informatie over Bertha: Ze hadt 10 kinderen uit het ‘eerste’ huwelijk met haar man (een ex-militair uit Bergen op Zoom). Het schijnt inderdaad geen gelukkig huwelijk geweest te zijn. Na 20 jaar zijn ze gescheiden en trouwde Bertha nog twee keer (en scheidde ook weer). Zij werd 72 jaar. Eline van Rijn heeft een biografie over haar leven geschreven: ‘Mijn naam is Nadra’.